آموزش بک اند
برنامه نویسهای دنیای وب در دو دنیای کاملاً متفاوت فرانت اند (Front end) و بک اند (Back end) حضور دارند. متخصصین فرانت اند ظاهر وبسایت های اینترنتی رو طراحی و تعامل با کاربران رو مدیریت میکنند. در واقع فرانت اند دنیای طراحی و کدنویسی سمت کاربر هست. اما متخصصین بک اند (Back end) در لایههای زیرین وبسایتها برای کدنویسی سمت سرور فعالیت میکنند. حالا که اینجا هستی و قصد داری تا آموزش بک اند رو شروع کنی، لازمه بدونی که قراره تا لایههای زیرین وبسایتها بری و همه چیز رو از پایه کدنویسی کنی. یه جورایی قراره تا تبدیل به متخصص طراحی فونداسیون سایت بشی تا بعداً متخصصین فرانت اند روی سازه مستحکم تو برای کدنویسی سمت کاربر فعالیت کنند.
یادت باشه که متخصص بک اند، اولین حلقه طراحی سایت رو کدنویسی میکنه. البته که در این مسیر لازمه تا خیلی چیزها رو بدونه و قطعاً به آموزش PHP و یا Next.js و خیلی چیزهای دیگه نیاز داره. ولی مهمترین نکته آموزش اصولی برنامه نویس Back end هست. حالا بریم ببینیم که نقشه راه دوره بک اند گاتاکد چی هست؟
بک اند (Back end) چیه؟ چه فرقی با فرانت اند (Front end) داره؟
خیلی ساده هر وبسایت و یا اپلیکیشن و حتی نرمافزار از دو بخش تشکیل شده. بخش اول همون ظاهر وبسایت و یا اپلیکیشن هست که به راحتی تماشا میکنید و میتونید باهاش تعامل کنید. مثل اینکه قراره بخش محصولات یه سایت فروشگاهی رو ببینی و از میان تمام محصولات اون فروشگاه خرید کنی. بخش دوم، لایه پنهان وبسایت و یا اپلیکیشن هست که کاربرها چیزی از اون رو نمیبینند، اما کلی کار در اونجا انجام میشه.
مثلاً فرض کنید کاربر بخواد سفارش خریدی رو از سایت اجرا کنه. در این صورت سلسله دستوراتی در پشت محیط سایت اجرا میشن تا سفارش ثبت بشه و کارهای شناسایی، پرداخت و برنامهریزی تحویل به مشتری انجام بشه. به تمام کارهای پشت صحنه وب سایتها و در کل تمام کنترل واکنشها که توسط کاربر دیده نمیشه، اصطلاحاً محیط بک اند هست. یه جایی در آن محیط پس زمینه وبسایت که قراره کل مدیریت فرانت اند رو دست بگیره. برای اینکه بهتر بتونی محیط برنامه نویس Back end رو درک کنی، یه مقایسه از فرانت اند و بک اند رو تشریح میکنم.
مختصری از محیط فرانت اند
فرانت اند (Front end) بخش نمایشی و تعاملی وبسایت و یا اپلیکیشن هست. جاییکه برای هر کاربر نمایش داده میشه و ابزارهایی برای تعامل مثل ثبت نظر و یا سفارش خرید و پرداخت وجود داره. فرانت اند خودش یه دنیای بزرگ با کلی نرمافزار از قبیل CSS و HTML و جاوا اسکریپت و دیگر ابزارهای کاربردی هست. این محیط مثل نماسازی ساختمان هست و قراره تا ظاهر وبسایت هارو هر چه زیباتر، تعاملیتر و البته کاربردیتر کنه.
حتی در محیط فرانت اند میتونیم برای واکنش گرا شدن (ریسپانسیو شدن) وبسایت ها اقدام کنیم تا محیط نمایش اون از مانیتور دسکتاپ تا نمایشگر گوشی موبایل خیلی ساده و روان نمایش داده بشه. متخصص فرانت اند این مهارت رو داره که صفحات سایت و یا اپلیکیشن رو هر شکلی که دلش بخواد طراحی کنه و فضاهای تعاملی بسازه. در ضمن این محیط یه فضای کدنویسی هست و بر پایه زبانهای قدرتمندی مثل جاوا اسکریپت شکل گرفته.
نگاهی به محیط بک اند
اگر متخصصین فرانت اند در طراحی و ایجاد فضاهای گرافیکی عالی هستن، یه متخصص و و برنامه نویس بک اند اصلاً برای این کار آموزش نمیبینه. بلکه یاد گرفته که چطور ترتیب دستورات و واکنشها رو کدنویسی کنه و کارهای مدیریت پس زمینه رو اجرا کنه. خلاصه مدیریت بشت پرده سایت دست متخصص بک اند جریان داره.
یادت باشه که متخصص بک اند و فرانت اند جدا از هم نیستند و در دو فضای کاملاً مستقل کار نمیکنن. اگر چه محیط کار آنها متفاوت هست، اما باید در تعامل دائمی با همدیگر باشن. تا جاییکه خیلی از متخصصین فرانت اند ممکنه برای آموزش بک اند هم اقدام کنند. اگه خیلی خوش حوصله باشی و بخوای حسابی در حوزههای مختلف کدنویسی وبسایت جلو بری و هر دو محیط بک اند و فرانت اند رو مسلط بشی، اونوقت تبدیل به متخصص فول استک شدی که خب، حسابی تو کارت جلو افتادی و فرصتهای شغلی خیلی خوبی منتظرته. ولی فعلاً اینجا قراره تا روی آموزش بک اند کار کنیم و ببینیم که در دوره بک اند گاتاکد چی میگذره.
پیش نیازها برای آموزش بک اند
بک اند محیط برنامه نویسی سمت سرور هست. پس منطقیه که آگاهی کافی از زبانهای برنامهنویسی داخل محیط وب داشته باشی. زبانهای Python و یا PHP تقریباً همه کاره محیط بک اند هستند. رو این حساب، اگه فکر میکنی نسبت به این زبانها کم آگاه هستی و قدرت مانور لازم رو نداری، شاید بهتر باشه که از دوره پایتون و یا PHP استفاده کنی.
آشنایی با زبانهای #C، SQL، PHP، Java، Java Script و نیز Perl برای آغاز دوره بک اند سودمند و حتی الزامی هست. بهتره یه مقدار بیشتر با این زبانها آشنا بشی و شاید لازم باشه که بری و همین زبانها رو کاملتر و فنیتر یاد بگیری تا پس از آغاز آموزش و برنامه نویسی بک اند در این فضا مسلط باشی و خیلی دستپاچه نشی.
زبان پایتون (Python)
پایتون یه زبان توسعه سرور خیلی ساده هست که هر کسی میتونه به راحتی و با اندک مطالعه یاد بگیره. حتی کسایی که تحصیلات آکادمیک ندارن، در یادگیری حرفهای این زبان با مشکل خاصی روبرو نمیشن. از پایتون به شکل گسترده برای توسعه نرمافزارهای تحت وب و دسکتاپ استفاده میکنن. جالبه بدونی که ناسا برای خیلی از پروژههای خودش از همین زبان ساده اما کاربردی استفاده کرده.
زبان برنامهنویسی Java
جاوا یک زبان برنامهنویسی قدیمی اما محبوب و کاربردی هست که خیلی از برنامهنویسهای حوزه وب خصوصاً متخصص بک اند ازش استفاده میکنند. در این زبان میتونی از ماشین مجازی برای کامپایل کردن آسانتر کدنویسی در محیطهای مختلف استفاده کنی. برنامه نویسی بک اند با جاوا (Java) خیلی گسترده هست و برای طراحی لایههای زیرین وبسایت ها، شبکههای اینترنتی، طراحی اپلیکیشنهای اندرویدی و حتی ساخت نرمافزارهای مبتنی بر رابط کاربری گرافیکی (GUI) کاربرد داره.
زبان برنامهنویسی PHP
PHP مهمترین زبان برای کدنویسی بک اند سمت سرور در طراحی وبسایت های اینترنتی هست. اساس آموزش بک اند هم روی همین زبان شکل گرفته. خیلی مهمه که برای ورود به دوره بک اند از آشنایی کامل با این زبان آگاهی کافی داشته باشی. از این زبان به شکل گسترده برای کدنویسی سمت سرور نرمافزارهای دسکتاپی، طراحی وبسایت ها و ساخت پایگاه داده استفاده میکنند. فقط کافیه بدونی محیط بک اند سایتهای معتبری مثل فیسبوک (Face book) بر پایه همین زبان کدنویسی شده، تا متوجه جایگاه و اهمیت این زبان بشی.
زبان برنامهنویسی SQL
طراحی و کار با پایگاه داده از وظایف متخصص بک اند هست و برای این کار هم لازمه تا کاملاً از محیط کد نویسی SQL مطلع باشی. کار با SQL بخشی از برنامه آموزش بک اند هست و یاد میگیری که چطور از این زبان برای کدنویسی و کار با دیتابیس استفاده کنی. در کل اگه قراره تا در بک اند پایگاه داده بسازی و دسترسی به دادهها رو مدیریت کنی باید کدنویسی SQL رو تمام و کمال بلد باشی. البته نگران نباش، چون داخل دوره بک اند حسابی وارد این فضا میشی و محیط کار با SQL برای طراحی پایگاه داده رو کامل یاد میگیری.
زبان برنامهنویسی #C (سی شارپ)
#C (سی شارپ) یه زبان برنامهنویسی هست که بر پایه توسعه ++C شکل گرفته. رو این حساب قدیمیترها که سابقه طولانی کار کدنویسی دارن، از محیط #C استقبال میکنند. البته یادگیری #C خیلی سادهتر از ++C هست و از جمله زبانهای کار راهانداز در کدنویسی بک اند محسوب میشه. از این زبان خیلی بیشتر برای طراحی بازیهای تحت وب و یا اپلیکیشنهای مربوط به بازیهای موبایلی و دسکتاپی استفاده میکنن.
آیا لازمه که همه این زبانها رو یاد بگیری؟
متخصص بک اند کارش کدنویسی هست و قاعدتاً هر چه در دنیای کدنویسی ماهرتر باشه، پتانسیل بیشتری برای کارهای بزرگتر داره. اینکه همه این زبانها رو یاد بگیری خیلی خوبه، اما لزوماً نیازی نیست تا همه رو با هم آموزش ببینی. با تجربه بهت توصیه میکنم که برای آغاز آموزش بک اند کافیه روی یکی از زبانهای کدنویسی سمت سرور مثل پایتون، PHP و یا Java مانور بدی. بعدها که تبدیل به متخصص بک اند شدی، بهتر میتونی با توجه به پروژههات و نیازهایی که داری، دیگر زبانها رو یاد بگیری.
من در نقشه راه آموزش بک اند گروه گاتاکد ساختار پروژهها رو روی زبانهای PHP و پایتون طراحی کردم. به هر حال قراره تا محیط کاربری سمت سرور وب سایتها و یا اپلیکیشنها رو طراحی کنی و بهترین ابزار برای تو همین PHP و یا پایتون هست. درضمن یادت باشه که در سمت کاربر وب سایتها، زبان قدرتمند جاوا اسکریپت قرار داره که تا حدودی شرایط کدنویسی در بک اند رو داره و بهتره که از اون زبان هم چیزهایی رو بدونی. چون اگه قراره تا با متخصصین فرانت اند تعامل کنی، لازمه که بفهمی آنها کجا و یا چی و چطور کد نویسی میکنند. یاد گرفتن مقدماتی و آشنایی نسبی با جاوا اسکریپت برای تو که میخوای متخصص بک اند بشی سودمند هست. در پایان لازمه که حتماً SQL رو یاد بگیری. چون برنامه نویسی بک اند بدون ساخت پایگاه داده معنایی نداره و به هر حال برای ایجاد و مدیریت دیتابیس به همین SQL نیاز داری.
نقشه راه برای آموزش بک اند
حالا که کاملاً جدی تصمیم داری تا در فضای بک اند وارد بشی و بعدها به عنوان متخصص تمام عیار این محیط برای کارهای بزرگ و پروژههای عملیاتی دست به کار باشی، لازمه که در همین اول ماجرا آموزش بک اند رو اصولی آغاز کنی. به تجربه خیلیها رو دیدم که خیلی چیزها از محیط بک اند میدونند، اما این آگاهی یا در حد تئوری باقی مونده و یا در کل اطلاعات آنها آنقدر پراکنده هست که نمیتونن دیدگاه جامع و ساختار یافته در پروژههای واقعی داشته باشند. قطعاً علاقه نداری که به این شرایط وارد بشی. پس لازمه که برنامه نویس Back end رو گامبهگام و کاملاً اصولی و طبق نقشه راه یاد بگیری. من بعد از سالها کار در سطح بک اند و آموزش این محیط نقشه راه اصولی رو تهیه کردم. نقشه راه دوره بک اند گاتاکد بهت کمک میکنه که با دیدگاه عملیاتی وارد پروژهها بشی و بدونی قراره چکار کنی. این نقشه راه به قرار زیر هست:
آشنایی و تسلط بر زبانهای کدنویسی سمت سرور
اولین قدم دوره بک اند آشنایی کامل با زبانهای کدنویسی سمت سرور هست. خیلی مهمه که با زبانها مثل PHP، Java، Python، SQL و یا Ruby آشنا باشی. البته در همین قدم اول لازمه تا حداقل روی یکی از همین زبانهای کدنویسی سمت سرور مسلط باشی. بهترین گزینه که خودم برای دوره بک اند در نظر گرفتم و برای تازهکارها توصیه میکنم، زبان کدنویسی پایتون یا PHP هست. چون هم خیلی ساده طراحی شدن و یادگیری برای شما حتی اگه دانش آکادمیک نداری، سریع و ساده هست.
مهارت برای تحلیل، ساخت و مدیریت پایگاه داده
در قدم دوم میریم سمت پایگاه داده. اصولاً تمام رویدادها در بک اند برای مدیریت دادهها و اطلاعات واکنشی شده است. مثلاً همون فردی که قراره تا از یه وبسایت خرید کنه رو مجدداً تصور کنید. تمام اطلاعاتش از قبیل محصول خریده شده، قیمت محصول، آدرس، پرداخت و خیلی چیزهای دیگه در همین پایگاه داده قرار داره. SQL زبان پایه برای یادگیری مفاهیم پایگاه داده هست. البته که قراره تا در دوره بک اند گاتاکد چند قدم جلوتر رو یاد بگیری و با مفاهیم کدنویسی در محیط My SQL و یا Postgre SQL و حتی Mongo DB آشنا بشی. اگه هم تصمیم داری تا توسعه خودت رو ادامه بدی، لازمه تا برای آموزش اصولی SQL اقدام کنی.
کار با فریم ورکها رو یاد میگیری
قدم بعدی در نقشه راه آموزش بک اند دوره گاتاکد، یادگیری اصولی فریم ورکها داخل بک اند هست. این فریم ورکها اساس کار متخصص بک اند هست و میتونی تا با استفاده از همین ابزارها دست بازتر و با کد نویسی کمتر پروژههای بک اند رو تمام و کمال اجرا کنی. داخل دوره برنامه نویسی بک اند، مقدمات کار با فریم ورکهایی مانند Laravel برای سادهتر شدن کدنویسی PHP و یا فریم ورک Django برای سادهتر شدن کدنویسی پایتون رو یاد میگیری. هر چند این آموزش جنبه آشنایی داره، هر کدوم از این فریم ورکها خودشون یه دنیا اطلاعات هستند که باید خود جوش و جداگانه برای یادگیری تکبهتک آنها اقدام کنی.
مهارت کار در سطح کنترل نسخه
در قدم بعدی دوره آموزش بک اند وارد محیط Git میشی و یاد میگیری که چطور از این ابزار کارآمد برای مدیریت تغییرات در کدنویسی بک اند استفاده کنی.
پروژههای عملی برای افزایش مهارت و درک الگوریتمها و ساختار داده
در دوره بک اند قرار نیست تا صرفا با مفاهیم تئوری دست به گریبان باشی و یه عالمه اطلاعات صرفاً مفهومی رو حفظ کنی. بلکه قراره تک به تک این اطلاعات رو داخل یه فضای عملیاتی به کار بندازی تا بدونی که هر زبان و یا هر فریم ورک کجاها کاربرد داره. رو این حساب خیلی مهمه که درک قوی از الگوریتمها و ساختار داده در بک اند داشته باشی. من در دوره بک اند گاتاکد یه سری پروژههای پایه تا پیشرفته بک اند رو تهیه کردم تا وقتی وارد این فضا شدی، بتونی درک قوی و عملیاتی از مفاهیم کدنویسی کسب کنی و بعدها از همین نگاه عملیاتی برای اجرای پیچیدهترین برنامهنویسی ها استفاده کنی.
قدم بعدی پس از آموزش بک اند چی هست؟
آموزش بک اند تازه اول راه تو برای تبدیل شدن به متخصص توسعه وبسایت هست. اما میتونه یه قدم برنده باشه، چون تو رو تا دل غنیترین مفاهیم طراحی سایت کشونده و حالا گزینههای زیادی برای توسعه مهارتهای خودت پیش رو داری. بهت توصیه میکنم که در قدم بعدی سطح مهارت خودت برای کار با محیط کدنویسی فرانت اند رو تقویت کنی. کافیه روی آموزش و کار با فریم ورکها زبانهای مختلف فرانت اند (زبانهای سمت سرور) کار کنی. این شکلی خیلی بهتر و سریعتر میتونی داخل زبانهای سمت سرور کد نویسی کنی.
بهترین توصیه آموزش Django هست. فریم ورک Django برای سادهتر شدن مراحل پیچیده کدنویسی پایتون طراحی شده و خیلی بهت کمک میکنه تا متخصص بک اند آگاهتری باشی. همچنین میتونی برای آموزش Node.js اقدام کنی. در کنار این موارد یادگیری Node.js و حتی یادگیری کامل مفاهیم Laraval برای سادهتر شدن زبان برنامهنویسی PHP سودمنده. یادت باشه که تقریباً به تمام این فریم ورکها داخل دوره بک اند اشاره میکنیم، اما یادگیری کامل و اصولی همین فریم ورکها به نگاه کاملتر و دورههای تکمیلی نیاز داره.
بازار کار متخصص بک اند چطور؟ چقدر درآمد داره؟
مگه میشه متخصص بک اند باشی و کار پیدا نکنی؟ مگه میشه در دورانی که اینترنت هر روز بزرگتر میشه و هر لحظه سایتهای جدید ساخته میشن، برنامه نویس بک اند بدون کار و پروژه بمونه. کار برای متخصص بک اند که با فریم ورکها آشنایی داره و کاملاً روی کدنویسی سمت سرور مسلط شده، پایانی نداره و در دریای پروژهها یکی پس از دیگری غرق میشه! البته به شرط آنکه واقعاً این محیط رو اصولی و عملیاتی یاد گرفته باشه. همه سایتها چه در زمان راهاندازی و چه در تمام مدت بهرهبرداری به متخصص بک اند نیاز دارند. خصوصاً سایتها با پایگاه داده بزرگ مثل سایت یا اپلیکیشن بانکها، شرکتها، سازمانها و فروشگاههای اینترنتی حول محور مهارت همین متخصصین بک اند شکل گرفتند و به افراد با مهارت کامل بک اند نیاز دائمی دارند.
فقط کافیه با خرید دوره بک اند وارد این فضا بشی. من در دوره آموزش بک اند گاتاکد همه چیز رو بهت یاد میدم و میتونی با تکرار و تمرین برای بازار کار پویا آماده بشی. ظرف ۳ سال به شرط اینکه همچنان در این فضا باقی بمونی و کار کنی، از سطح جونیور تا سنیور رو طی میکنی و قطعاً به درآمدهای عالی میرسی.
توسعه بک اند با کدام زبان رو یاد بگیریم؟
خیلی از کارآموزها همون اول ماجرای آموزش بک اند تا حدودی درک درستی از اهمیت زبانهای کدنویسی ندارند. مثلاً ممکنه که آموزش با مهارت در Node.js رو مد نظر داشته باشند.
البته که درآمد متخصص بک اند با مهارت در Node.js خیلی خوبه، اما این دلیل نمیشه که مفاهیم پایه کدنویسی سمت سرور رو یاد نگیری که این شکلی حتی برای کار با Node.js هم به مشکل میخوری. توصیه میکنم که در اولین قدم برای یادگیری آموزش بک اند از طریق کد نویسی Python و یا PHP اقدام کنی و در ادامه به سمت مهارتهای تکمیلی مثل Node.js حرکت کنی.
چرا دوره بک اند گروه گاتاکد؟
بک اند یه فریم ورک نیست که اگه به خوبی بلد نباشی، مشکل خاصی پیش نیاد. بلکه پایه و ساختار کلی دنیای وب هست. وقتی بک اند رو به خوبی یاد نگیری و به مفاهیم این فضا به درستی مسلط نشی و حتی درک درستی از زبانهای برنامهنویسی Back end نداشته باشی، قطعاً نمیتونی در این مسیر پیشرفت کنی. برای همین توصیه میکنم که حتماً از دوره بک اند با محوریت آموزش حرفهای و جامع استفاده کنی.
دورههای آموزش خوبی در سطح بازار حضور دارن و دوره بک اند زیر نظر گروه گاتاکد یکی از همین موارد هست که سعی کردم کاملاً جامع بر پایه یه نقشه راه در اختیار تو قرار بگیره. در این دوره به خوبی میدونی که قراره در هر پروژه واقعی بک اند چکار کنی و کارها رو چطور سر و سامون بدی. به خوبی یاد میگیری که پایگاه داده پروژههات رو بسازی و مدیریت کنی و حتی سر از کارهای نیمه کاره و یا پروژههای کامل شده دیگه که مسئولیت مدیریت آنها را بر عهده میگیری، بربیای. البته مهم این نیست که برای خرید دوره بک اند گاتاکد اقدام میکنی، بلکه مهم این هست که دوره با محوریت آموزش نقشه راه رو برای خودت انتخاب کنی و من در گاتاکد یک چنین استراتژی برات پیش بینی کردم.
قیمت دوره بک اند
آموزش بک اند یه دریچه هست که تو رو وارد یه دنیای بزرگ و جدید میکنه. یه فرصته که بهت اجازه میده تا به عنوان یه متخصص ماهر وارد بازار کاری بیانتها و پویا بشی. فکر میکنی چقدر لازمه که برای این آموزش کلیدی و استراتژی هزینه کنی؟ آیا قیمت دوره بک اند ارزش یادگیری این مهارت رو نداره؟
بک اند یه مهارت پایه برای ورود به بازار کار توسعه وب هست و خیلیها از طریق همین مهارت با فرصتهای بزرگ شغلی روبرو شدند. البته که قیمت دوره بک اند دغدغه شما هست. ما هم در گروه گاتاکد متوجه این نکته هستیم. به هر حال یه زمانی مثل همین حالای شما برای سپری شدن این مهارتها آموزش دیدیم و میدونیم که کارآموزان در همان ابتدای ماجرا با چالش تأمین هزینه خرید دورهها روبرو هستند.
قیمت دوره بک اند گروه گاتاکد اقتصادی بسته شده. در عین حال بهت تضمین میدم که در صورت خرید دوره بک اند از گروه گاتاکد و همراهی با من، اگه به درستی تمرینها رو انجام بدی و در یادگیری مشتاق باشی، خیلی زود به سطح بالایی میرسی و میتونی پروژههای واقعی و در عین حال پولساز رو از بازار کار پویای این مهارت برای کار در شرکتهای مختلف قبول کنی.